Dit weekend stond in de Volkskrant een zeer aangrijpende foto genomen in Sarajevo. 11.541 rode stoeltjes stonden opgesteld in de hoofdstraat als eerbetoning aan de inwoners van de stad die tijdens de Balkan oorlog in de jaren negentig zijn gesneuveld.
Alweer 20 jaar geleden vielen de eerste schoten tussen de Bosniakken en de Bosnische Serviers die leiden tot een sterk verdeeld land, 100,000 doden en een miljoen ontheemden.
Dagelijkse praktijk in Afrika waar Mali, Soedan, Congo en Somalië maar een paar van de landen zijn waar vluchtelingenstromen, hongersnood, wreedheid en een toekijkende wereldorde een dodelijke cocktail voor de inwoners zijn. Maar Bosnië is Afrika niet. Bosnië ligt in het hart van Europa waar de meest geciviliseerde landen letterlijk aan de grenzen stonden toe te kijken hoe concentratiekampen uit de grond werden gestampt en dezelfde foto’s uit ’40-’45 in kleur de krant haalden en de filmpjes live onze huiskamer inkwamen in full HD.
Inmiddels zijn de meeste landen die vroeger Joegoslavië vormden lid van de EU of staan op de drempel van lidmaatschap. De boeven van de oorlog zijn overleden of zitten in het Scheveningse gevang en de onuitgesproken belofte “Peace for our Time” hangt in de lucht.
Op deze druilerige tweede paasdag kijk ik wellicht met een negatieve blik naar de foto’s van de rode stoelen in Sarajevo, het symbool van de angst dat buren zich tegen elkaar keren en een falend Europa.
Maar als je nu kijkt naar de situatie in Syrië dan komt weer het beeld naar voren van een krachteloze en weifelende Europese gemeenschap die haar vingers niet wil branden aan het conflict waar wederom tienduizenden slachtoffers vallen. Zou Europa dan nu wel klaar staan om een brandhaard in eigen huis te doven? De Griekse samenleving lijkt af te glijden naar anarchie en zou daarmee wel eens de eerste testcase te kunnen worden.
Als het antwoord nee is, wat is er dan nodig om Europa wel die kracht te geven, vergaande politieke integratie of vasthouden aan een Europees continent met 27 stadsstaatjes. Hoe estethisch fraai het plaatje 20 jaar later kan zijn tijdens de herdenking, over 20 jaar zie ik liever geen stoeltjes op de Akropolis.